Het belang van granen in onze voeding

Met volwaardige voeding (“wholefood”) bedoelen we voedingsmiddelen die nog natuurlijk zijn: weinig of niet bewerkt en zeker niet geraffineerd.

 

Bij het raffineren van granen wordt de kans op bederf kleiner, het uitzicht witter, de kooktijd korter, maar de voedingswaarde en het gehalte aan vezels daalt aanzienlijk. Voornamelijk vitamine B en E, mineralen en eiwitten gaan verloren en wat overblijft is enkel zetmeel: “lege” calorieën.

 


In de acupunctuurpraktijk kom ik vaak klachten tegen die te maken hebben met een tekort aan B-vitaminen en mineralen door het eten van uitsluitend “witte producten”: witte bloem (brood en gebak), witte pasta, witte rijst, …

 

Nochtans zou zeker 30% van onze dagelijkse voeding uit volle granen en graanproducten moeten bestaan.

 

Ook wie bang is van gluten (het belangrijkste eiwit in granen) heeft nog keuze en afwisseling genoeg. Gliadine (het bestanddeel in gluten dat overgevoeligheid kan veroorzaken) komt namelijk enkel voor in tarwe, rogge en gerst. Volledig glutenvrij zijn rijst, maïs, quinoa, boekweit, gierst, amarant, teff. Haver en Kamut bevatten gluten, maar leveren meestal geen allergische reacties op.

 

Alle graansoorten kan je als volle korrel (of in stukjes gebroken, grutten genaamd) eten bij de hoofdmaaltijd of als vlokkenversie voor het bereiden van een voedzame warme ontbijtpap, in (zuurdesem-)brood en cracquottes, als pasta of couscous, in desserts of als drank. 

 

Wees creatief en probeer alle graansoorten uit. Het is een wereld van smaken en lekkere recepten.

 

Granen die op de juiste manier klaargemaakt zijn, zijn licht verteerbaar, verwarmend en leveren veel rustige energie. Ze hebben geen negatieve invloed op de darmwerking: integendeel! 

 

Maar hoe maak je bijvoorbeeld losse volle rijst best klaar? 

 

De ronderijstkorrel is de lekkerste voor deze bereiding, maar ook de langerijstkorrel, basmatirijst, jasmijnrijst, enz … kunnen op deze manier gekookt worden. Vergeet voortaan de (voorgekookte) witte rijst in zakjes. Volle rijst kleeft, is smeuïg en smaakt van nature zoet.

 

Recept: gebruik een kookpot met een stevig (of zwaar) afsluitend deksel of een snelkookpan. Doe 1 tas rijst in een zeef en was onder stromend water. Doe 2,5 tot 3 tassen zuiver water (geen leidingwater, maar water met een droogrest van minder dan 40 mg/L, vb Spa) in de kookpot en breng aan de kook, eventueel met een snuifje zout. Voeg de rijst toe, breng aan de kook, sluit de kookpot of snelkookpan en zet het vuur op de laagste stand. Laat 45 minuten (snelkookpan) tot 1 uur (kookpot) zachtjes koken, zonder het deksel te openen. Zet het vuur uit en laat minstens nog een kwartier wellen. Roer de smeuïge en zachte rijst los. 

 

Je kan deze rijst warm eten als ontbijt of bij de hoofdmaaltijd, maar ook koud als dessert of tussendoortje (heerlijk met kaneel en eventueel wat rijststroop).  

 

Als je liever geen uur lang de pot op het vuur laat staan, kan je na het aan de kook brengen de pot isolerend inpakken met dekens en op een warme plaats wegzetten gedurende de dag of de nacht. Zo gaart de rijst ook langzaam verder. 

 

Smakelijk !

 

Katelijne Eulaers

Met dank aan:

Handboek Ecologische Voeding – VELT vzw – auteur: Diana Lauwers

De basis van natuurlijke voeding – auteur: Dirk Baelus

Voeding volgens de vijf elementen – auteur: Barbara Temelie